"
next
مطالعه کتاب كتب حوزه : صرف
فهرست کتاب
مشخصات کتاب


مورد علاقه:
0

دانلود کتاب


مشاهده صفحه کامل دانلود

کتب حوزه : صرف

اشارة

سرشناسه : جمعی از نویسندگان

عنوان و نام پديدآور : کتب حوزه : صرف / جمعی از نویسندگان

عنوان دیگر : کتب الصرف

عنوان دیگر : کتب التصريف

مشخصات نشر : دیجیتالی : اصفهان : مؤسسه قائمیه اصفهان 1442ق = 1399.

مشخصات ظاهری : 2 ج

موضوع : زبان عربی -- صرف و نحو -- متون قدیمی تا قرن 14

موضوع : زبان عربی -- صرف

توضیح : این مجموعه، شامل کتاب های مهم تألیف شده در علم صرف است که مورد نیاز طلاب، دانشجویان و محققان این علم می باشد. کتاب های این مجموعه به شرح ذیل است :

1- شرح أمثلة (جامع المقدمات)

2- صرف مير (جامع المقدمات)

3- المعین فی التصریف (حسن حمد)

4- مرجع الطلاب فی تصریف الأفعال (ابراهیم شمس الدین)

5- أبنية الصرف (سید محمد حسیني شیرازي)

6- التصریف (جامع المقدمات)

7- شرح التصریف (جامع المقدمات)

8- مراح الأرواح (أحمد بن علي بن مسعود)

9- نزهة الطرف في علم الصرف (سید محمد تقي جلالي)

10- ايجاز التعريف في علم التصريف (ابن مالک)

11- شذا العرف في فن الصرف (أحمد الحملاوي)

12- شرح الملوکي في التصریف (ابن یعیش)

13- الممتع فی التصریف (ابن عصفور)

14- الکافية في علم النحو و الشافية في علمَي التصريف و الخط (ابن حاجب)

15- شرح النظام على الشافية (نظام أعرج)

16- شرح شافیة ابن الحاجب المشهور : بکمال (کمال الدین بن محمد فسوي)

17- شرح شافیة ابن الحاجب (شیخ رضي الدین استرآبادي)

18- اللمنوع من الصرف في اللغة العربیة (عبدالعزیز علي سفر)

19- المعجم المفصل في علم الصرف (راجی الأسمر- اميل بديع يعقوب)

20- کتاب الکنّاش في فنّي النحو و الصرف (ابو الفداء اسماعیل بن علی)

ص: 1

1- شرح أمثله

مشخصات کتاب

عنوان و نام پدیدآور : شرح أمثله/ میر سید شریف علی جرجانی

مشخصات نشر : دیجیتالی،مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) اصفهان،1398.

زبان : فارسی.

مشخصات ظاهری : 52 صفحه.

موضوع : زبان عربی -- صرف

توضیح : کتاب «شرح الامثله» ، تألیف میر سید شریف جرجانی ، شرح مختصری بر کتاب «الأمثله» تألیف خود مؤلف می باشد.نویسنده در این اثر، پس از تعریف واژه های کتاب، برای آن ها مثال زده و سپس، قاعده ساختن هر کدام از افعال را به صورت کامل و همراه با ترجمه، بیان نموده است.موضوع آن بخشی از علم صرف است که در نهایت اخت-صار، مشت-قاتِ مصدر، یعنی صیغه های ماضی، مضارع، اس-م فاعل، اس-م مفعول، امر، نهی، جحد، نفی و استفهام را بیان کرده است.

نسخه حاضر از این کتاب در ضمن مجموعه «جامع المقدمات» با تعلیقات و حواشی مرحوم علّامه مدرس افغانی می باشد.

ص: 1

اشاره

کتابُ شرحِ الأمْثِلَةِ(1)

بسم الله الرحمن الرحیم

قال النبیّ ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) : «أوّل العلم معرفة الجبّار(2) وآخر العلم تفویض الأمر إلیه».(3)

[شماره صفحه واقعی : 1]


1- امثله بر وزن اَفْعِلَه جمع مثال است و مثال مصدر باب مفاعلة است. اگر کسی بحث کند که وزن افعله از اوزان جمع قلة است، و جمع قلة در کمتر از ده استعمال میشود و حال آنکه مثال هائی که در این کتاب ذکر شده از ده بیشتر است، در جواب میگوئیم که گاهی جمع قلة بمعنای جمع کثرة استعمال میشود و بالعکس چنانکه در الفیة میگوید: أفعِلَةٌ أفعُلٌ ثم فِعلَه***ثمة أفعالٌ جموع قلة وبعض ذی بکثرة وضعا یفی***کارجل والعکس جاء کالصفی
2- (الجبار) بر وزن شداد نام باری تعالی است. در منتهی الارب گوید: لانه جبر الخلق علی امره من امره و نهیه وقیل لانه جبر مفاقرهم وکفاهم وقیل لعلوه من جبار النخل. قال فی لسان العرب: الجبار الله عز اسمه القاهر خلقه علی ما اراد من امر و نهی. ابن الانباری: الجبار فی صفة الله عزوجل الذی لایُنال. ومنه جبار النخل الفراء لم اسمع فعّالا من افعل الا فی حرفین وهو جبار من اجبرت ودرّاک من ادرکت. قال الأزهری: جعل جبارا فی صفة الله تعالی او فی صفة العباد من الاجبار وهو القهر والاکراه لا من جبر ابن الأثیر، و یقال جبر الخلق واجبرهم واجبر اکثر. وقیل الجبار العالی فوق خلقه وفعّال من ابنیة المبالغة ومنه قولهم نخلة جبارة وهی العظیمة التی تفوت ید المتناول. واقول للجبار معان اخر ذکرت فی محلها فلیراجع.
3- (تفویض الامر الیه) باز گذاشتن کار بر خدا. قال فی لسان العرب: فوّض الأمرالیه، صیّره الیه وجعله الحاکم فیه. وفی حدیث الدعاء فوّضت امری الیک، ای رددته الیک یقال فوّض أمره الیه اذا رده الیه وجعله الحاکم فیه. ومن هذا المعنی قولنا : أفوّض امری الی الله ان الله بصیر بالعباد.
1 تا 8250